Cristiano Spillati là một doanh nhân trong lĩnh vực năng lượng tái tạo. Với vai trò là Giám đốc Điều hành của Limes Renewable Energy, ông chia sẻ về tầm quan trọng của sự hợp tác và đối thoại trong các dự án năng lượng tái tạo cũng như tác động sâu sắc của chúng đến cộng đồng.
Limes đóng góp như thế nào vào quá trình chuyển đổi năng lượng?
Chúng tôi phát triển các dự án năng lượng tái tạo theo những tiêu chuẩn kỹ thuật cao nhất. Việc giảm thiểu các tác động tiêu cực tiềm tàng tại địa phương và tạo ra giá trị lan tỏa tích cực cho cộng đồng là trọng tâm trong cách tiếp cận của Limes – điều này cũng tạo nên sự khác biệt của chúng tôi so với nhiều nhà phát triển khác. Chúng tôi đặc biệt tập trung vào các dự án Agri-PV (điện mặt trời kết hợp nông nghiệp), kết hợp giữa sản xuất điện và canh tác nông nghiệp – một giải pháp giúp giải quyết bài toán sử dụng đất nông nghiệp trong các dự án điện mặt trời truyền thống.
Limes triển khai các dự án năng lượng tái tạo bao gồm điện mặt trời, điện gió và lưu trữ năng lượng. Các dự án lưu trữ mà các bạn đã phát triển là gì? Loại pin nào đang được sử dụng?
Hiện tại, Limes đang sở hữu một danh mục phát triển (pipeline) gồm 550MW tại Ý và 400MW tại Chile, các dự án này vẫn đang trong giai đoạn phát triển. Không giống như tại Anh, ở những thị trường nơi Limes đang hoạt động, lĩnh vực lưu trữ năng lượng vẫn còn sơ khai. Ở nhiều khu vực, quy định về lưu trữ năng lượng mới chỉ được xác định gần đây hoặc vẫn đang được xây dựng. Hiện tại, chúng tôi tập trung vào pin lithium-ion.
Những rào cản lớn nhất mà các bạn gặp phải trong quá trình phát triển dự án là gì?
Chúng tôi tự hào về năng lực nhận diện và phát triển thành công các dự án năng lượng tái tạo. Tuy nhiên, quá trình này không hề đơn giản. Kiến thức chuyên môn sâu rộng và kinh nghiệm của chúng tôi trong ngành cũng như tại các thị trường giúp Limes vượt qua nhiều thách thức trong quá trình phát triển.
Khó khăn lớn nhất thường đến trước cả giai đoạn phát triển – đó là thu hồi đất. Quỹ đất phù hợp hiện nay rất khan hiếm và cạnh tranh cao, điều này đẩy giá đất lên và gây khó khăn trong việc đảm bảo chi phí hợp lý.
Bên cạnh đó, tắc nghẽn lưới điện là một trở ngại lớn khác. Năng lực truyền tải không đủ để hấp thụ lượng điện từ các dự án mới có thể làm giảm tính khả thi tài chính hoặc yêu cầu đầu tư bổ sung vào hạ tầng điện địa phương.
Để giải quyết, cần có sự phối hợp trong nâng cấp lưới điện và triển khai công nghệ lưới điện thông minh, cùng với chính sách hỗ trợ tích hợp năng lượng tái tạo vào hệ thống điện. Một rào cản phổ biến nữa là tâm lý phản đối dự án (NIMBYism). Dù đa số người dân ủng hộ năng lượng tái tạo, nhưng nhiều địa phương lại phản đối triển khai tại nơi họ sinh sống. Ngoài ra, thủ tục hành chính phức tạp, thay đổi chính sách liên tục và sự phối hợp chưa hiệu quả từ các cơ quan trung ương cũng là trở ngại.
Chúng tôi tin rằng một cách tiếp cận mang tính hợp tác, lắng nghe cộng đồng từ sớm là chìa khóa để giải quyết vấn đề này. Mô hình của Limes, tập trung tạo ra tác động tích cực thực sự và bền vững cho địa phương, là ví dụ điển hình.
Website của bạn cho thấy Limes ưu tiên phát triển địa phương bằng cách sử dụng lao động và doanh nghiệp tại chỗ. Điều này mang lại lợi ích gì cho công ty?
Yếu tố địa phương là một phần không thể tách rời trong cách tiếp cận của Limes. Chúng tôi tin rằng đây là cách làm đúng đắn, thể hiện trách nhiệm với cộng đồng nơi chúng tôi hoạt động. Đồng thời, điều này cũng mang lại lợi ích rõ rệt cho doanh nghiệp: tăng cường mức độ chấp nhận dự án, giảm rủi ro và tạo điều kiện thuận lợi cho thi công và vận hành.
Sự tham gia của cộng đồng địa phương giúp quá trình chuyển tiếp từ giai đoạn phát triển sang vận hành trở nên trơn tru và hiệu quả hơn – với sự đồng thuận và cảm giác sở hữu từ người dân.
Website của bạn cũng có phần dành cho các chủ đất. Bạn nghĩ sao về xu hướng chuyển đổi đất nông nghiệp sang năng lượng? Về lâu dài, việc lắp đặt hệ thống điện mặt trời hoặc điện gió có mang lại lợi ích cao hơn so với canh tác?
Agri-PV là một giải pháp hiệu quả, kết hợp sử dụng đất để vừa sản xuất nông nghiệp, vừa sản xuất điện. Các mô hình này cho phép canh tác, chăn thả, nuôi ong, đồng thời tạo ra thu nhập từ năng lượng. Một dự án Agri-PV hiệu quả không chỉ tận dụng được đất, mà còn tạo ra giá trị cộng hưởng vượt trội. Chúng tôi hợp tác với chủ đất, chuyên gia nông nghiệp, đơn vị tư vấn Agri-PV và hợp tác xã để tìm giải pháp phù hợp với từng địa điểm. Phân tích cho thấy, chỉ cần chuyển đổi dưới 1% diện tích đất nông nghiệp của Ý sang Agri-PV đã có thể giúp đạt mục tiêu 2030 mà không ảnh hưởng đến sản lượng nông nghiệp.
Quản lý Agri-PV hiệu quả là yếu tố then chốt để thành công, mang lại lợi ích kép cho chủ đất. Khi được triển khai bài bản, xung đột giữa năng lượng tái tạo và đất nông nghiệp sẽ không còn tồn tại.
Một nông dân Anh từng nói: “Không cần tạo ra 10 đơn vị điện hay 10 đơn vị nông sản – chỉ cần 6 đơn vị mỗi loại thôi, nhưng tổng giá trị vẫn có thể lớn hơn rất nhiều so với làm đơn lẻ từng cái.”
Theo kinh nghiệm của bạn, để được phê duyệt Agri-PV, cần đáp ứng yêu cầu nào về môi trường và cảnh quan?
Tùy theo từng quốc gia. Tại Ý, nơi Limes có nhiều kinh nghiệm, ít nhất 70% diện tích đất phải duy trì sản xuất nông nghiệp và giá trị kinh tế từ nông nghiệp không được giảm. Ngoài ra, sản lượng điện từ hệ thống Agri-PV phải đạt tối thiểu 60% so với một dự án PV tiêu chuẩn, và diện tích lắp đặt pin không vượt quá 40% tổng diện tích dự án.
Có quy định bắt buộc giám sát duy trì hoạt động nông nghiệp không?
Hiện tại tại Ý, việc giám sát trong các dự án Agri-PV đang ngày càng được coi trọng, đặc biệt với các dự án cao cấp cần đáp ứng yêu cầu để được nhận ưu đãi. Chúng tôi tin rằng trong tương lai, giám sát sẽ trở thành quy định bắt buộc cho Agri-PV ở quy mô toàn cầu.
Bạn đánh giá thế nào về triển vọng phát triển ngành năng lượng tái tạo tại Ý?
Ý đang tụt lại so với các nước châu Âu khác trong việc triển khai chiến lược và dự án năng lượng tái tạo. Áp lực từ mục tiêu EU 2030 và nguy cơ bị phạt kinh tế nếu không đạt được mục tiêu là động lực để thúc đẩy hành động. Tuy nhiên, như ở nhiều nơi, chính sách trì hoãn, kéo dài thời hạn, thay đổi ưu tiên liên tục và thiếu cam kết thực sự đang cản trở quá trình chuyển đổi.
Điều mà Ý và nhiều nước châu Âu cần lúc này là ý chí chính trị đủ mạnh để hành động quyết liệt.
Xu hướng nào trong ngành năng lượng tái tạo sẽ ảnh hưởng đến Limes?
May mắn là xu hướng công nghệ đang ủng hộ chúng tôi – chi phí ngày càng rẻ, hiệu suất tăng, tiếp cận thuận lợi hơn. Tuy nhiên, các rào cản thương mại có thể làm tăng chi phí sản xuất điện tái tạo, như đã thấy ở Mỹ, nơi cần trợ cấp công để bù chi phí nhập thiết bị từ Trung Quốc.
Ngoài ra, chi phí vay vốn cao là rủi ro đáng kể cho các dự án quy mô lớn. Đây là lý do Limes áp dụng chiến lược đa dạng hóa danh mục đầu tư, phát triển các dự án với quy mô và địa điểm khác nhau để giữ sự linh hoạt trong môi trường biến động.